Συμβουλευτική  Ζευγαριού

Η Συμβουλευτική Ζευγαριού συμβάλλει σημαντικά στην αντιμετώπιση των προβλημάτων της σχέσης ή του γάμου. Διευκολύνει τους δυο συντρόφους σε θέματα επικοινωνίας, επίλυσης συγκρούσεων και λήψης κρίσιμων αποφάσεων. Γενικότερα, θα λέγαμε ότι η συμβουλευτική έχει έναν χαρακτήρα πρόληψης καθώς αναδεικνύει και αντιμετωπίζει ζητήματα που συχνά ένα ζευγάρι μπορεί να υποτιμά στη φάση της θεραπείας, αλλά ο αντίκτυπός τους είναι αρκετά σοβαρός και γίνεται αντιληπτός όταν οι δυσκολίες της σχέσης εντείνονται (π.χ. έλλειψη ερωτικής διάθεσης και ψυχρότητα).

Τα ζευγάρια που έρχονται αντιμέτωπα με την υπογονιμότητα, καλούνται να διαχειριστούν τις επιπτώσεις που έχει στην σχέση τους μια κρίσιμη περίοδος με έντονα συναισθήματα. Συχνά εμφανίζονται ζητήματα που εγείρουν θλίψη, θυμό, απώλεια ελέγχου, αισθήματα ενοχής και αυτοκατηγορίας. Επίσης, η γενικότερη έλλειψη ικανοποίησης από την συντροφική ζωή εντείνεται σε πολλές περιπτώσεις από μια επιβαρυμένη σεξουαλική ζωή, λόγω των επαναλαμβανόμενων και άκαρπων προσπαθειών για τεκνοποίηση.

Ανάλογα με το στάδιο της θεραπείας υπογονιμότητας, διαμορφώνεται και το αίτημα και ο στόχος της συμβουλευτικής ζευγαριού.

 

Συμβουλευτική Ζευγαριού και ο αντίκτυπος της υπογονιμότητας πριν ξεκινήσει η θεραπεία

Σε αυτό το στάδιο, η συμβουλευτική ζευγαριού έχει συχνά ψυχοεκπαιδευτικό χαρακτήρα. Είναι σημαντικό να βοηθηθεί ένα ζευγάρι να κατανοήσει την διαδικασία που ξεκινά και να εντοπίσει και να λύσει ζητήματα σχετικά με την θεραπεία. Στα ζητήματα αυτά περιλαμβάνονται, εκτός από την κατανόηση των ιατρικών θεμάτων και τα εξής: με ποιον θα μοιραστεί το ζευγάρι την πληροφορία της θεραπείας, το διαθέσιμο δίκτυο στήριξης, ο ενδεχόμενος αντίκτυπος της θεραπείας στη γυναίκα και στη σχέση, η φύση και η διάρκεια της θεραπείας καθώς και οποιαδήποτε άλλη απορία υπάρχει εκ μέρους του ζευγαριού.

Μέσω της Συμβουλευτικής, σε αυτό το στάδιο το ζευγάρι έχει την ευκαιρία να κατανοήσει όλα τα πολύπλοκα θέματα και τις διαδικασίες στις οποίες πρόκειται να μπει. Επίσης, του δίνεται η δυνατότητα να προλάβει ή να ελαχιστοποιήσει πιθανά μελλοντικά προβλήματα στη σχέση του. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό στην περίπτωση που οι σύντροφοι έχουν αντίθετους τρόπους αντιμετώπισης της συνθήκης στην οποία βρίσκονται. Η συμβουλευτική συμβάλλει ώστε οι σύντροφοι να αναγνωρίσουν και να σεβαστούν τις διαφορές τους και να βελτιώσουν κάποιες δεξιότητες επικοινωνίας ώστε να προσαρμοστούν και να είναι υποστηρικτικοί ο ένας στον άλλον σε μια αρκετά απαιτητική πορεία.

Ωστόσο, η θεραπεία υπογονιμότητας σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να είναι μακροχρόνια και η σχέση με τον σύντροφο μπορεί να αποκτήσει δευτερεύουσα σημασία. Εάν σε αυτό προσθέσουμε κάποιες αποτυχημένες προσπάθειες ή απώλειες, παράλληλη αποστασιοποίηση από τις κοινωνικές τους σχέσεις και οτιδήποτε ως τότε έδινε χαρά και ικανοποίηση (π.χ. σεξ, εκδρομές, χόμπυ κλπ.), τότε η διάβρωση της σχέσης επιταχύνεται και οι σύντροφοι σταδιακά απομακρύνονται. Σε αυτήν την περίπτωση ένα ζευγάρι μπορεί να βοηθηθεί από την συμβουλευτική ώστε η σχέση να ενδυναμωθεί και να βιώνεται πάλι ως πηγή ασφάλειας, χαράς και ικανοποίησης, αξιοποιώντας την κρίση ως πρόσκληση για εξέλιξη.

 

Συμβουλευτική Ζευγαριού και Λήψη Αποφάσεων

Πολύ συχνά στο πλαίσιο της θεραπείας υπογονιμότητας ένα ζευγάρι βρίσκεται μπροστά σε περισσότερο ή λιγότερο κρίσιμες αποφάσεις. Η συμβουλευτική συμβάλλει στο να αντιμετωπίσει και να αναγνωρίσει τι σκέφτεται και τι νιώθει το ζευγάρι για το θέμα που το απασχολεί, ποιες είναι οι εναλλακτικές λύσεις και οι προτεραιότητές του, καθώς και ποια είναι τα ηθικά διλήμματα που τυχόν προκύπτουν. Επίσης, ένα σημαντικό θέμα είναι η περίπτωση που ένα ζευγάρι χρειάζεται να πάρει αποφάσεις εναρμονισμένες με τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις, οπότε χρειάζεται να διερευνήσει τις επιλογές του κάτω από αυτό το πρίσμα.

Γενικά, κάποια από τα θέματα που μπορεί να προκύψουν και αφορούν την λήψη απόφασης είναι: η χρήση δότη/δότριας ή παρένθετης μητέρας, ο τερματισμός των θεραπειών, η υιοθεσία, μια πολύδυμη εγκυμοσύνη και το ζήτημα της εμβρυϊκής μείωσης, η διακοπή εγκυμοσύνης για ιατρικούς λόγους, ομόφυλα ζευγάρια και η επιλογή του βιολογικού γονιού, το μοίρασμα της πληροφορίας για τη θεραπεία στο οικείο περιβάλλον κ.α.

 

Συμβουλευτική Ζευγαριού και Γονεϊκότητα μετά την Υπογονιμότητα

Πολύ συχνά η υπογονιμότητα αντιμετωπίζεται μόνο ως ιατρικό πρόβλημα και όχι ως ψυχοκοινωνικό θέμα. Μια αιτία για αυτή την στάση είναι η τάση να ενσωματώνονται γρήγορα οι πρώην υπογόνιμοι γονείς με τους υπόλοιπους γονείς και να παραγνωρίζονται τα ιδιαίτερα ζητήματα που προκύπτουν.

Πιο συγκεκριμένα θέματα μπορεί να προκύψουν είναι τα εξής: μεγαλύτερης ηλικίας γονείς, το μοναχοπαίδι μετά από δευτερογενή υπογονιμότητα, η πολύδυμη εγκυμοσύνη και η απαιτητική ανατροφή πολύδυμων παιδιών, η ανατροφή και ενημέρωση του παιδιού που γεννήθηκε με δωρεά γαμετών ή παρένθετη μητέρα.

 

Συμβουλευτική Ζευγαριού και μακροπρόθεσμη προσαρμογή

Όταν ένα ζευγάρι έρχεται αντιμέτωπο με την επεξεργασία της απόφασης για τον τερματισμό των θεραπειών ή άλλων εναλλακτικών τρόπων δημιουργίας οικογένειας (π.χ υϊοθεσία), εμφανίζεται η πρόκληση της προσαρμογής σε ένα μέλλον χωρίς παιδιά. Είναι μια φάση έντονης θλίψης καθώς τα άτομα συνειδητοποιούν την μονιμότητα της υπογονιμότητας και της οριστικής απώλειας του ονείρου τους να γίνουν γονείς.

Η επεξεργασία της εμπειρίας της υπογονιμότητας μέσα στα πλαίσια της συμβουλευτικής διευκολύνει την έκφραση της συναισθηματικής οδύνης και την αναγνώριση του διαφορετικού τρόπου επεξεργασίας της από τον κάθε σύντροφο. Το πλαίσιο αυτό προσφέρει, επίσης, την δυνατότητα να εκφραστούν σκέψεις, συναισθήματα αλλά και να αναδιατυπωθούν όνειρα και στόχοι για ένα κοινό μέλλον διαφορετικό αλλά αμοιβαία ικανοποιητικό. Με αυτόν τον τρόπο ένα ζευγάρι δεν παρασύρεται από την «ατεκνία» αλλά αναλαμβάνει έναν ενεργητικό ρόλο ώστε να διοχετεύσει την επιθυμία του για γονεϊκότητα προς άλλους στόχους ζωής.

“Το να επιλέξει κάποιος να μην έχει παιδιά μετά την υπογονιμότητα δεν σημαίνει ότι εγκαταλείπει την ελπίδα, αλλά ότι ανανεώνει το όνειρο μιας καλής ζωής, αυτή τη φορά χωρίς παιδιά.”

Carter and Carter